دانشگاه کردستان فعالیت خود را به عنوان دانشسرای عالی سنندج وابسته به دانشگاه تربیت معلم تهران در سال تحصیلی 1353-1352 آغاز کرد و برای اولین بار در رشتهی ریاضی اقدام به پذیرش دانشجو نمود. در ادامهی همان سال به یکی از پردیس های دانشگاهی دانشگاه رازی تبدیل شد و از آن به بعد دانشکدهی تربیت معلم سنندج نامیده شد. با گسترش فعالیتهای آموزشی و انجام تحقیقات در مجموعهي زیادی از رشتهها، وزارت فرهنگ و آموزش عالی در سال 1370 به دانشکدهی تربیت معلم سنندج، رتبهی دانشگاهی اعطا کرد و از آن تاریخ به عنوان دانشگاه کردستان فعالیت خود را در چهارچوب دانشگاهی مستقل آغاز نمود. از آن زمان تا کنون طیف وسیعی از دورههای آموزشی در سطوح مختلف به لیست برنامههای تحصیلات تکمیلی دانشگاه اضافه شده است که شامل دورههای پسا دکتری در گروه شیمی میباشد.
درحال حاضر در دانشگاه کردستان نزدیک به 9000 دانشجو مشغول به تحصيل هستند که حدود 25 درصد از آنها دانشجويان تحصیلات تکمیلی میباشند. این دانشگاه دارای 8 دانشکده و 45 گروه آموزشی در 170 رشته در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. علاوه براین 339 عضو هیأت علمی تمام وقت در این دانشگاه مشغول به خدمت هستند که بیش از 95 درصد از آنها دارای درجه علمی استادیاری و بالاتر (16 استاد و 68 دانشیار) میباشند. همچنین عدهای از اساتید به صورت پاره وقت در دانشگاه مشغول به تدریس هستند. تعداد کل کارمندان در قسمت اداری 385 نفر میباشد.
در حال حاضر دانشگاه دارای 8 پژوهشکده و 5 مجله علمی است. علاوه بر این، دانشگاه کردستان آزمایشگاههای تحقیقاتی و آموزشی فراوانی را برای کمک به دانشجویان و اعضای هیأت علمی در تمام دانشکده ها دایر کرده است.
دانشگاه دارای ساختار اداری غیر متمرکز است که توسط هیأت امنا (بالاترین مقام رادر دانشگاه داشته و به پیشرفتهای آتی آموزشی، پیشبینیهای مالی و دیگر برنامههای مهم دانشگاه نظارت میکند). رئیس دانشگاه، 5 معاون، هیأت مدیران و مشاوران دانشگاه اداره میشود.
دانشگاه کردستان بعنوان یک نهاد علمی-فرهنگی در چارچوب برنامههای توسعه علاوه بر پاسخ گویی به تقاضاهای اجتماعی، فرهنگی و صنعتی استان و منطقه وظیفه بهره برداری از ظرفیت های منطقه ای را در حوزه های آموزش و فناوری اطلاعات عهده دار است. تربیت نیروی انسانی روزآمد در فرآیند پژوهش و فناوری، توسعه مرزهای دانش، تبدیل ایده به پدیده، تدوین و توسعه دانش فنی، انتقال و جذب فناوری، پژوهش با هدف افزایش توان رقابتی بخش های تولیدی، انجام پژوهش های کاربردی در خصوص حل مشکلات استان، تولیت در واحد سیاست گذاری و مدیریت امور مربوط به استعدادهای درخشان و نیز بهره برداری بهینه از امکانات مادی و معنوی موجود در این زمینه، هدفمند نمودن فعالیت های آموزشی با توجه به نیازهای اجتماعی و بازارکار، بسترسازی به منظور ایجاد شرکت های دانش بنیان به منظور تسهیل در استفاده از تخصص و توان کادر علمی دانشگاه از جمله وظایف مهم دانشگاه کردستان بعنوان دانشگاه مادر در استان می باشد.